Neurologia weterynaryjna - Badanie EMG (elektromiograficzne), ENG (elektroneurograficzne) i próba nużliwości (RNS)

Badania EMG, ENG i RNS polegają na ocenie funkcji nerwu, mięśnia i połączenia między nerwem a mięśniem (tzw. płytki nerwowo-mięśniowej). Wykorzystywane są w diagnostyce chorób obwodowego układu nerwowego, które to mogą mieć bardzo podobny kliniczny przebieg (wszystkie charakteryzują się słabością mięśniową). Wspomniane badania pozwalają określić która część obwodowego układu nerwowego jest uszkodzona, co ma niebagatelny wpływ na dalsze postępowanie, w tym rodzaj wprowadzonej terapii.

Badanie elektroneurograficzne i elektromiograficzne umożliwia określenie stanu i ewentualnych zaburzeń funkcjonowania obwodowego układu nerwowego, w którego skład wchodzi nerw obwodowy (łącznik między rdzeniem a mięśniem),
płytka nerwowo – mięśniowa (łącznik między nerwem obwodowym a mięśniem) i sam mięsień.

Następujące badania odnoszą się do każdego z tych elementów:
- badanie elektroneurograficzne (ENG) – stan nerwu obwodowego,
- próba nużliwości (RNS – repetitive nerve stimulation) – stan płytki nerwowo -mięśniowej,
- badanie elektromiograficzne (EMG) stan mięśnia.

Są to badania pomocnicze, które wykorzystuje się w diagnostyce chorób obwodowego układu nerwowego. Wspólną cechą tych chorób jest osłabienie siły mięśniowej. Badanie pozwala na określenie, która część obwodowego układu nerwowego jest objęta procesem chorobowym i jakiego rodzaju jest to uszkodzenie. Uzyskane w badaniu informacje pozwalają lekarzowi zawęzić listę chorób branych pod uwagę w diagnostyce różnicowej i często umożliwia wprowadzenie odpowiedniej terapii.

W toku diagnostycznym w większości przypadków wykorzystuje się trzy techniki:

- ENG – badanie polega na kilkukrotnej stymulacji w różnych miejscach tzw. nerwów obwodowych (najczęściej w obrębie kończyn) za pomocą bodźca elektrycznego. Jednocześnie lekarz, przy pomocy oprogramowania, odczytuje odpowiedź jaka uzyskiwana jest w mięśniu unerwianym przez stymulowany nerw. Czas po jakim pojawia się odpowiedź w mięśniu, a także kształt i amplituda zarejestrowanej odpowiedzi, pozwala osobie badającej ocenić, czy nerw przewodzi w odpowiednim stopniu i z odpowiednią prędkością. Nieprawidłowości zaobserwowane w tym badaniu z reguły oznaczają uszkodzenie nerwu, które występuje w przebiegu polineuropatii (uogólnionej choroby nerwów obwodowych) lub w przypadku ogniskowego uszkodzenia nerwu (np. na tle urazu, nacieku lub lokalnego zapalenia). Badanie przeprowadzane jest przy użyciu elektrod igłowych o wielkości 1- 2 cm wprowadzanych pod skórę.

- EMG – badanie polega na określeniu spoczynkowej aktywności elektrycznej mięśnia. Prawidłowo funkcjonujący mięsień w stanie spoczynku nie powinien wykazywać spontanicznej aktywności. Nieprawidłowości stwierdzone w tym badaniu często występują w miopatiach (chorobach mięśni) lub mogą być skutkiem odnerwienia mięśnia. Badanie przeprowadzane jest za pomocą elektrody igłowej wprowadzanej w różne mięśnie ciała.

- RNS – badanie polega na wielokrotnej stymulacji nerwu bodźcem elektrycznym w krótkim odstępie czasu, przy jednoczesnym odczytywaniu odpowiedzi z mięśnia unerwianego przez wspomniany nerw. W trakcie badania lekarz określa, czy uzyskiwana odpowiedź jest prawidłowa i czy nie dochodzi do spadku lub wzrostu amplitudy uzyskiwanych odpowiedzi, co z reguły jest tożsame z obecnością choroby upośledzającej funkcję płytki nerwowo-mięśniowej (połączenia nerwu i mięśnia). Najczęściej występującą chorobą płytki nerwowo-mięśniowej jest miastenia gravis.

Opisane wyżej techniki są bezpieczne i nie stanowią dodatkowego czynnika ryzyka dla znieczulonego zwierzęcia. Można je porównać do wykonania kilku niegroźnych zastrzyków.